KONIEC Z OBOWIĄZKOWYM OGRANICZANIEM PRAW RODZICIELSKICH PRZY ROZWODZIE – NOWELIZACJA PRAWA RODZINNEGO
29 sierpnia 2015 roku weszła w życie nowelizacja Kodeksu rodzinno-opiekuńczego oraz Kodeksu postepowania cywilnego. Zmiany wprowadzone ustawą dotyczą przede wszystkim kwestii orzekania przez Sąd o wykonywaniu władzy rodzicielskiej i o kontaktach dziecka z rodzicami po rozwodzie.
Dotychczas bowiem, przy orzekaniu o rozwodzie, jeżeli małżonkowie nie doszli do porozumienia w sprawie wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnimi dziećmi, Sąd był zobowiązany do powierzenia opieki jednemu z rodziców przy równoczesnym ograniczeniu władzy drugiego z nich. W praktyce najczęściej dzieci zostawały przy matce, a ojcu prawa rodzicielskie były, niejako przymusowo, ograniczane.
Zgodnie z brzmieniem znowelizowanego ust. 1 a art. 58 kro W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia. Ograniczenie władzy rodzicielskiej jednego z rodziców ciągle zatem pozostanie w gestii Sądu, lecz będzie ono fakultatywne i ograniczone przesłanką dobra dziecka. Nowelizacja ma doprowadzić do umożliwienia obojgu rodzicom jak najpełniejszego wykonywania obowiązków rodzicielskich. Wskazana przesłanka dobra dziecka stanowi ciągle pewien „zawór bezpieczeństwa”, dzięki któremu Sąd, gdy będzie taka konieczność, ograniczy prawa rodzicielskie rodzicowi nieprawidłowo z nich korzystającemu.
Co więcej, dzięki wprowadzonemu przez nowelizację ust. 1 b art. 58 kro, Sąd – na zgodny wniosek obojga rodziców – nie orzeka o utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Jeżeli więc małżonkowie wniosą o nie orzekanie o ich kontaktach z dziećmi, Sąd będzie zmuszony odstąpić od wydania takiego rozstrzygnięcia. Na rodziców został nałożony obowiązek „dogadania się” oraz współdziałania dla dobra dziecka.
W przypadku, gdy rodzice dojdą do pełnego porozumienia w sprawie wykonywania władzy, kontaktów, zaspokajania potrzeb finansowych dziecka, jego miejsca zamieszkania itp. oraz zawrą owe porozumienie w formie pisemnej, Sąd – mając na względzie dobro dziecka – ma obowiązek je uwzględnić.
Cała nowelizacja została bardzo przychylnie przyjęta w środowisku sędziów, którzy uznali zmiany za pozytywnie wpływające na sytuację dziecka przy rozwodzie rodziców. Również Rzecznik Praw Dziecka zdecydowanie poparł zaakcentowanie w przepisach prawa dziecka do kontaktu z obojgiem rodziców.